Introducción: Os Pazos
“Casa grande con capela, palomar e ciprés, pazo é”
A palabra “pazo” ven de pallatium e serve para designar en Galicia a casa señorial edificada con frecuencia no campo. A sua orixe remontase ós castelos e fortalezas medievas que era propiedade da nobreza ou da igrexa. Nos séculos XVII e XVIII alcanzaron o seu máximo esplendor grazas os “foros” (léase rentas) cos campesiños pagaban á nobreza local. Estos fidalgos facían de intermediarios entre os campesiños e o señor feudal, que solía vivir na cidade ou na corte. Según Emilia Pardo Bazán, autora de “Los Pazos de Ulloa”, “ós castelos, dispostos para o estado de guerra ou turbulencia, seguironse de construccions máis en harmonía cás largas paces que viñeron en antaño”.
Valle Inclán deixou páxinas maestras en “Sonata de otoño” e en “Las comedias bárbaras” e Otero Pedrayo situou neles historias que falan do seu fundimento.
Os orixes
Temos que remontar ó ano 1435 para rastrexar a historia do lugar onde se sitúa o Pazo da Trave. Nese ano reúnense no lugar coñecido como o Paso dos Cabaleiros, o bispo de Mondoñedo, a catedral decana e dous avogados para falar do litixio que mantiña a nobreza e a igrexa sobre a parroquia de Galdo e os foros de aluguer. Depois de varias disputas e litixios, Galdo perde a condición de consello e convértese en membro de Viveiro.
Xenealoxía do Pazo da Trave
No ano 1435 ó bispo de Mondoñedo cedeu a conserva de Galdo a don Alonso Pérez de Viveiro pola cantidade de cinco mil maravedíes. Un bo puñado de anos despois, a propiedade recae no merino do coto, o Vescomte de Altamira, don Juan de Pita Pumariño, que o deixa en herdanza ó seu fillo, Fernando Pumariño, aldémano de Viveiro e casado con Catalina de Miranda, irmá do arcebispo de Sevilla e fundador da Universidade de Oviedo, Fernando de Valdés y Salas, matrimonio que amosa a relación íntima e non só xeográfica entre Asturias e Galicia.
Entón a filla, María das Alas Pumariño, toma a herdanza, casada có correxidor da Coruña. En 1607 mercouno pola cantidade de mil ducados Antonio da Ponte e Prada, que depois llo deixou ó seu fillo Teodoro.
A propiedade continúa a súa viaxe de herdanzas e legados, ata chegar a mans do señor de Galdo, Juan Gabriel da Ponte, a mediados do século XIX.
Na actualidade
O Pazo da Trave reconstrueuse e renovouse cá mellor tradición de respecto polas súas orixes, con materiais autóctonas e técnicas artesanais que recollen as tradicións da sellería da zoa, dirixidas pola próxima fábrica de Sargadelos. Depois de que o traballo estexa integrado www.pazosdegalicia.com unha agrupación de pazos, castelos, mosteiros, casas retorais e “casas grandes” dedicadas ó turismo rural.
O inmoble pretende respectar a tradición e a elegancia de Pazo ao tempo que contribúe a profesionalizar a xestión e modernizar o equipamento para ofrecer aos seus clientes e clientes paz e confort con todas as vantaxes dunha xestión moderna e altamente eficiente. Un aloxamento rural con todas as comodidades e vantaxes dunha mansión con grandes áreas comúns, unha espectacular zona de xardín.
Un pequecho paraíso, na suma dos do respeto a natureza.